Geothermie in de Praktijk: Antonissens Gids voor Duurzame Warmte
17 november 2023
Bewust omspringen met energie is vandaag de norm. Met geothermie kiest Antonissen voor de next step: aardwarmte als basis voor jouw warmtecomfort. Hoe werkt deze techniek juist? Welke voordelen levert het jou op en welke kost hangt eraan vast? Bart Dufour, senior project developer, legt je alles uit over dé techniek van de toekomst.
Bewust omspringen met energie is vandaag de norm. Met geothermie kiest Antonissen voor de next step: aardwarmte als basis voor jouw warmtecomfort. Hoe werkt deze techniek juist? Welke voordelen levert het jou op en welke kost hangt eraan vast? Bart Dufour, senior project developer, legt je alles uit over dé techniek van de toekomst.
Geothermie, wat is dat juist?
Geothermie betekent letterlijk ‘aardwarmte’. Dat verklapt meteen waar deze duurzame techniek om draait. ‘Geothermie haalt warmte uit de aarde’, zegt Bart Dufour, senior project developer. ‘Interessant, want de zon warmt onze aardbol voortdurend op. Onder de grond zit heel wat bruikbare én gratis warmte. De eerste grondmeters kunnen tijdens de wintermaanden bevriezen, maar vanaf 5 à 7 meter diep spelen seizoenschommelingen nog amper. De grondtemperatuur bedraagt er zo’n 9°C. Telkens je 33 meter dieper gaat, neemt de grondwarmte 1°C toe.’ In België zijn grondboringen tot een diepte van 150 meter toegelaten voor residentiële projecten. ‘Zo krijg je toegang tot 13 graden aardwarmte als energiebron.’
Warmtepomp en co: hoe werkt geothermie?
Geothermie haalt haar energie uit de bodem. Maar hoe zet je aardwarmte om in een grondstof die je woning en sanitair water verwarmt? ‘De technische installatie bestaat grofweg uit 2 onderdelen: een bodemlus en een warmtepomp. De bodemlus wordt in het gat van de geothermische boring gemonteerd. Zie het als sonde die de warmte uit de aarde haalt en in een koelvloeistof capteert.’ Het tweede, zichtbare deel van de installatie is de warmtepomp. ‘Een warmtepomp ziet eruit als een grote koelkast en bestaat uit een warmtewisselaar en een voorraadvat. Het toestel pompt de koelvloeistof rond en drijft, met een complex proces, de temperatuur van 13°C op. Via de warmtewisselaar wordt de opgewekte warmte overgezet naar het circuit van je vloerverwarming en sanitair.’
Wist je dat…
Het rendement van een geothermische warmtepomp veel hoger is dan dat van een luchtwaterwarmtepomp? ‘Een geothermische warmtepomp heeft grofweg 1 deeltje elektriciteit nodig voor 7 deeltjes warmte. Een luchtwarmtewaterpomp heeft 1 deeltje elektriciteit nodig om 4 deeltjes warmte te produceren. Een belangrijk verschil.’
Bart Dufour
Senior Project Developer
Niet voor iedereen
Aardwarmte als gratis energiebron voor elke woning? ‘Het zou mooi zijn, maar zo eenvoudig is het niet. Een geothermische warmtepomp kan de grondwarmte tot ongeveer 38 graden opdrijven. Dat is ruim voldoende om een woning met vloerverwarming tot 22 à 23 graden te verwarmen. Maar om met klassieke radiotoren voor een comfortabele binnentemperatuur te zorgen, heb je tijdens de winter al snel 60 à 70 graden nodig. Om zo’n hoge temperaturen te behalen moet je warmtepomp overuren draaien, waardoor je verbruik snel stijgt en je rendement daalt. Ook de werking van radiotoren is niet afgestemd op geothermie. Een radiator verwarmt de lucht die langs het toestel beweegt, waardoor de warmte zich niet gelijkmatig in de ruimte verspreidt. Geothermie is enkel interessant bij energetische, goed geïsoleerde woningen.’
Verkoeling op warme dagen
Op warme dagen heeft geothermie nog een interessant voordeel: het houdt je huis fris. Hoe dat werkt? ‘Eigenlijk gebeurt dan precies het omgekeerde van het verwarmingsproces. Je vloerverwarming neemt warmte op in je woning en stuurt die weer de bodem in. Je kan deze passieve koeling niet vergelijken met klassieke airco, maar op warme dagen maakt 2 à 3 graden minder een groot verschil. Dankzij de vele energiemaatregelen loopt de temperatuur in nieuwbouwprojecten sowieso veel minder snel op, waardoor je geen grote afkoeling nodig hebt.’ Deze passieve koeling heeft ook een belangrijk duurzaamheidsvoordeel. ‘Grondwarmte is gratis, maar niet onuitputbaar. Mochten we voortdurend warmte uit de aarde halen, zou die na 40 jaar minder warmte opleveren. Door tijdens de zomer warmte naar de bodem te sturen, blijft het evenwicht langer bewaard.’
Klaar voor 2050
De klimaatdoelstellingen van de Vlaamse regering zijn niet min. Met nieuwbouwvastgoed kan je op beide oren slapen. ‘Onze projecten beantwoorden nu al aan de voorwaarden voor 2050. Geothermie maakt een einde aan gasaansluitingen. Waar mogelijk combineren we met zonnepanelen. Gratis grondenergie en gratis zonne-energie zorgt voor gratis warmte in je appartement. Denk daarnaast ook aan isolerende groendaken, ventilatie type D… Tal van energetische ingrepen helpen je ecologische voetafdruk flink verkleinen. Je energieverbruik bedraagt amper één tiende van het verbruik van een klassieke woning.’ Ook op lange termijn pluk je daar de vruchten van. ‘Duurzaamheid weegt alsmaar zwaarder door in de verkoopbaarheid van je pand. Bij tweedehandsvastgoed moet je rekening houden met extra kosten om je pand aan de steeds strengere normen te doen beantwoorden. Koop je vandaag een nieuwbouwproject, dan weet je dat je woning in 2050 nog steeds voldoet.’
ESCO neemt kosten én lasten uit handen
Geothermie is ultraperformant en duurzaam… maar heeft ook een kostprijs. ‘Daarom werken we steeds vaker met ESCO’s: bedrijven die energie as a service aanbieden. Een ESCO neemt de financiële last op zich, zodat jij niet in één keer een groot bedrag hoeft neer te tellen. Vergelijk het met een autoleasing, waarbij je maandelijks een stukje van je investering aflost.’ Een ESCO neemt ook alle zorgen uit handen. ‘Tijdens de looptijd van 20 of 30 jaar staan zij in voor de garantie en het onderhoud. Zo ben je dus altijd gedekt. Na de looptijd wordt de installatie eigendom van de eigenaars in het gebouw. Je kan er dan ook voor kiezen om een vervolgtraject af te sluiten, zodat je ook nadien maximaal ontzorgd wordt.’
Ontdek O'rizon
Futureproof wonen doe je in O’rizon: een uniek nieuwbouwproject op een groene heuvel in het gezellige Aarschot. Geothermie aangestuurd door zonnepanelen, groendaken, vloerverwarming, energie-efficiënte verlichting, ventilatie type D, slimme domotica, een E-peil van 20… In je BEN-appartement hoef jij je geen zorgen te maken over je energiefactuur. Hier gaan duurzaamheid, comfort en esthetiek hand in hand.